Liên Hiệp quốc: Thế giới có thể cắt giảm 80% ô nhiễm nhựa vào năm 2040

Ô nhiễm nhựa là một tai họa ảnh hưởng đến mọi nơi trên thế giới, từ Bắc Cực đến các đại dương và bầu không khí chúng ta hít thở.

Nó thậm chí còn thay đổi hệ sinh thái. Các nhà khoa học gần đây đã tìm thấy đá làm từ nhựa trên một hòn đảo xa xôi của Brazil, và hiện có quá nhiều rác thải nhựa ở các vùng của Thái Bình Dương.

Vài thập kỷ qua đã chứng kiến mức độ sản xuất nhựa tăng vọt, đặc biệt là nhựa sử dụng một lần trong bối cảnh các hệ thống quản lý chất thải không theo kịp. Thế giới đã tạo ra 139 triệu tấn chất thải nhựa sử dụng một lần vào năm 2021.

Sản xuất nhựa toàn cầu sẽ tăng gấp ba lần vào năm 2060 nếu không có hành động nào được thực hiện.

Báo cáo của UNEP nhằm đưa ra lộ trình cho các chính phủ và doanh nghiệp nhằm cắt giảm đáng kể mức độ ô nhiễm nhựa, tập trung vào 3 chiến lược chính: tái sử dụng, tái chế và vật liệu thay thế.

Theo báo cáo, việc tái sử dụng nhựa sẽ có tác động lớn nhất. Cơ quan này khuyến nghị thúc đẩy các lựa chọn như chai có thể đổ đầy lại, chương trình ký gửi để khuyến khích mọi người trả lại sản phẩm nhựa và chương trình thu hồi bao bì. Báo cáo cho biết đây sẽ là “sự thay đổi thị trường mạnh mẽ nhất” giúp giảm 30% ô nhiễm nhựa vào năm 2040.

Theo báo cáo, việc tăng quy mô tái chế có thể giảm ô nhiễm nhựa thêm 20%. Chỉ có khoảng 9% nhựa được tái chế trên toàn cầu mỗi năm, phần còn lại kết thúc ở bãi chôn lấp hoặc đốt.

Thế giới đang ô nhiễm nặng chất thải nhựa

Báo cáo cũng khuyến nghị ngừng trợ cấp nhiên liệu hóa thạch giúp sản xuất các sản phẩm nhựa mới rẻ hơn, điều này không khuyến khích tái chế và sử dụng các vật liệu thay thế. Nhiên liệu hóa thạch là nguyên liệu thô cho hầu hết các loại nhựa.

Báo cáo cho thấy việc sử dụng các vật liệu thay thế thích hợp cho các sản phẩm sử dụng một lần, chẳng hạn như giấy gói bao gồm cả việc chuyển sang vật liệu có thể phân hủy hoặc dễ phân hủy hơn có thể giúp giảm 17% ô nhiễm nhựa.

Inger Andersen, Giám đốc Điều hành UNEP cho biết: “Cách chúng ta sản xuất, sử dụng và thải bỏ nhựa đang gây ô nhiễm hệ sinh thái, tạo ra rủi ro cho sức khỏe con người và gây bất ổn cho khí hậu”.

“Báo cáo này của UNEP đưa ra một lộ trình nhằm giảm thiểu đáng kể những rủi ro này thông qua việc áp dụng cách tiếp cận tuần hoàn nhằm loại bỏ nhựa ra khỏi hệ sinh thái, ra khỏi cơ thể chúng ta và trong nền kinh tế” – vị giám đốc nhấn mạnh.

Báo cáo ước tính khoản đầu tư cần thiết cho những thay đổi mà nó đề xuất sẽ tiêu tốn khoảng 65 tỷ đô la một năm, nhưng cho biết số tiền này vượt xa chi phí nếu không làm gì cả. Theo báo cáo, việc chuyển sang một nền kinh tế nơi nhựa được tái sử dụng và tái chế có thể mang lại khoản tiết kiệm 3,25 nghìn tỷ đô la vào năm 2040, bằng cách tránh các tác động tiêu cực của nhựa, bao gồm cả những tác động đối với khí hậu, sức khỏe, không khí và nước.

Báo cáo ước tính rằng việc cắt giảm 80% lượng nhựa sẽ tiết kiệm được 0,5 tỷ tấn ô nhiễm carbon đang làm hành tinh nóng lên mỗi năm. Nó cũng có thể tạo ra 700.000 việc làm mới, chủ yếu ở các nước đang phát triển.

Tuy nhiên, ngay cả với tất cả những thay đổi này, thế giới vẫn sẽ phải quản lý khoảng 100 triệu tấn chất thải nhựa từ các sản phẩm có tuổi thọ ngắn vào năm 2040, theo báo cáo. Khối lượng đó tương đương với gần 5 triệu container vận chuyển.

Theo báo cáo, việc giải quyết vấn đề này sẽ đòi hỏi các tiêu chuẩn chặt chẽ hơn đối với rác thải không thể tái chế và nâng cao trách nhiệm của các nhà sản xuất đối với tác động từ các sản phẩm nhựa của họ.

Báo cáo được đưa ra khi các quốc gia chuẩn bị cho vòng đàm phán thứ hai tại Paris vào cuối tháng này nhằm thống nhất một hiệp ước quốc tế về nhựa đầu tiên trên thế giới. Hiệp ước này sẽ giải quyết toàn bộ vòng đời của nhựa từ khâu sản xuất đến thải bỏ. Liệu hiệp ước có bao gồm các hạn chế đối với sản xuất nhựa hay không vẫn còn là một vấn đề nan giải.

 (Theo www.vpas.vn)