Lịch sử phát triển của nhựa

 

Trước 1800: tiền thân của nhựa

Xuất hiện sớm nhất – sừng (horn) và đồi mồi (tortoiseshell)

1284 – Sừng và đồi mồi là những chất dẻo tự nhiên được nhận biết sớm nhất (ghi nhận bởi công ty Horners của Luân Đôn)

 

Những năm 1820s: cao su lưu hóa, nhựa két (gutta percha, cao su isoprene),  nhựa parkesine, cellulose

1823 – Macintosh dùng cao su để chống thấm nước cho vải bông (cotton) và vật liệu vải cao su ra đời

1839 – Charles Goodyear (Mỹ) phát hiện ra Vulcanite (cao su lưu hóa – là hỗn hợp của cao su tự nhiên và lưu huỳnh) và được cấp bằng sáng chế năm 1843.

1845 – Bewlay thiết kế máy đùn cho nhựa két

1850 – Dây cáp điện thoại ngầm dưới biển đầu tiên làm bẳng nhựa két được nối giữa  Dover và Calais

1862 – Giới thiệu vật liệu Parkesine, chất dẻo nhân tạo đầu tiên và tiền thân của nhựa celluloid (cellulose nitrate) ở triển lãm quốc tế lớn tại Luân Đôn năm 1862

1872 – Anh em nhà Hyatt được cấp bằng sáng chế cho máy ép phun chất dẻo đầu tiên

1885 – George Eastman Kodak được cấp bằng sáng chế cho việc sản xuất phim chụp ảnh liên tục dựa trên nền nhựa cellulose nitrate

1880 – Thời trang tóc dài đưa đến việc cellulose nitrate thay thế chất sừng làm vật liệu ưa thích để làm lược

1890 – Tạo hình nhiệt được giới thiệu và được ứng dụng tạo cái lúc lắc cho trẻ em từ nhựa cellulose nitrate

1892 – Tơ dẻo (tơ nhân tạo rayon) được phát triển bởi Cross và Bevan (Tơ Chardonnet)

1898 – Khởi đầu việc sản xuất đại trà các đĩa hát rpm (rpm gramophone records) từ shellac (chất nhựa cây ở dạng những tờ hoặc mảnh mỏng, dùng để làm vécni)

1899 – Krische và Spittler ở Đức được trao thưởng bằng sáng chế cho chất dẻo casein từ sữa. Các đồ tạo tác được giới thiệu tại triển lãm Plastic Universal năm 1990

 

1900 – 1929: các sợi tổng hợp đầu tiên: casein, bakelite, ureas

1900 – Chất dẻo casein dẫn xuất từ sữa được phát triển bởi Erinoid

1910 – Vớ làm từ chất dẻo (viscous) bắt đầu được sản xuất tại Đức

1915 – Nữ  hoàng Mary nhìn thấy sản phẩm casein tại hội chợ công nghiệp Anh và đặt hàng vài mẫu trang sức làm từ nó

1916 – Rolls Royce bắt đầu sử dụng formaldehyde cho đồ nội thất trong xe

1919 – Eichengrun sản xuất bột đúc cellulose acetate đầu tiên

1921 – Bắt đầu phát triển nhanh chóng các sản phẩm đúc từ nhựa phenol, đặc biệt dùng cho việc cách điện với sự thêm vào các tấm phenolic năm 1930

1922 – Staudinger công bố công trình nghiên cứu, qua đó nhận thấy về mặt cấu tạo, chất dẻo bao gồm các mắc xích phân tử dài – đưa đến giải thưởng Nobel năm 1935

1924 – Rossiter (Anh) phát triển nhựa urea thiourea formaldehyde, sau đó được thương nghiệp hóa như là bột đúc nhựa nhiệt rắn đầu tiên trong suốt như nước

1926 – Cửa hiệu nổi tiếng Harrods (Anh) lần đầu tiên trưng bày bộ đồ ăn màu sắc mới bằng chất dẻo nhiệt rắn được sản xuất bởi Brookes và Adams (The Streetly Manufacturing Company and Thomas De La Rue and Co.)

1926 – Eckert và Ziegler được trao bằng sáng chế cho máy ép phun chất dẻo hiện đại thương mại đầu tiên

1929 – Bakelite Ltd nhận được đơn hàng lớn nhất từ trước đến giờ cho bột đúc phenolic dùng để làm vỏ cho điện thoại Siemens

 

 

Những năm 1930s: Chất dẻo như là 1 ngành công nghiệp

1930 – Băng dính “Scotch”, băng dính trong suốt đầu tiên được phát minh tại Mỹ bởi công ty 3M

1932 – Phát minh trục vít dùng cho giai đoạn tiền dẻo hóa trong ép phun

1933 – Fawcett và Gibson ở ICI phát hiện ra polyethylene (PE)

1935 – Crawford ở ICI phát triển quá trình tổng hợp thương mại đầu tiên cho nhựa poly(methyl methacrylate)

1935 – Troester ở Đức sản xuất máy đùn đầu tiên cho nhựa nhiệt dẻo

1935 – Carothers và Dupont được cấp bằng sáng chế cho nylon

1936 – Lần đầu tiên sản xuất vòm kính buồng lái máy bay từ vật liệu “Perspex” (Poly(methyl methacrylate) (PMMA)

1937 – Columbo và Pasquetti ở Ý sản xuất máy đùn 2 trục vít đầu tiên

1937 – Sản xuất thương mại đầu tiên đối với nhựa polystyrene (công ty IG Farben, Đức)

1938 – Quy mô sản xuất sợi nylon 6 bắt đầu ở Hoa Kỳ

1938 – Bàn chải đánh răng đầu tiên với lông bàn chải bằng nylon được sản xuất

1938 – Plunkett (Dupont) phát hiện ra PTFE (Polytetrafluoroethylene – Teflon)

1939 – Sản xuất thương mại đầu tiên cho nhựa polyethylene ở Anh (công ty ICI)

1939 – Chiến tranh bùng nổ – chiến lược dự trữ nguyên liệu

 

Những năm 1940s: Chất dẻo trong chiến tranh – Polyethylene được sử dụng làm cáp radar

1940 – Sản xuất PVC đầu tiên ở Anh

1940 – DuPont giới thiệu polyacrylonitrile (PAN)

1941 – Whinfiled và Dickson của công ty the Calico Printer’s Association (Manchester) nhận bằng sáng chế cho nhựa polyethylene terephthalate (PET) mà theo sau nó là sự tạo ra sợi polyester đầu tiên gọi là Terylene

1942 – “Super Glue” (methyl cyanoacrylate) được tìm ra đầu tiên bởi tiến sĩ Harry Coover, Eastman Kodak

1943 –  Nhà máy thí điểm đầu tiên sản xuất nhựa polytetrafluoroethylene (PTFE), được bán trên thị trường dưới thương hiệu Teflon

1945 – Việc sản xuất chai Sqezy bằng LDPE bởi công ty Monsanto đã gây nên sự mở rộng nhanh chóng của ngành công nghiệp này, với các chai nhựa được sản xuất thay thế cho chai thủy tinh chứa dầu gội đầu và xà phòng lỏng

1947 – Formica melamine dùng làm lớp bọc trang trí được giới thiệu vào Anh

1948 – Acrylonitrile – butadiene – styrene (ABS) được sản xuất

1948 – George deMestral phát minh ra Velcro (một loại khóa dán), được cấp bằng
sáng chế năm 1955

1949 – Giới thiệu đĩa hát dài 12 inch làm từ polyvinyl chloride (PVC)

1949 – Bộ đồ chơi tự lắp ráp Airfix đầu tiên làm bằng polystyrene được sản xuất

1949 – Polystyrene chịu va đập cao được giới thiệu như là 1 loại nhựa thương mại

1949 –  Giới thiệu ở Hoa Kỳ các vật dụng gia đình làm từ polyethylene tỷ trọng thấp (LDPE)

1949 –  Sợi tổng hợp Lycra nền nhựa polyurethane được phát minh bởi DuPont

 

 

Những năm 1950s: Sợi dệt, thời trang, đồ chơi và vật dụng gia đình

1950s – Túi PE lần đầu tiên xuất hiện

1950s – Giới thiệu hợp chất đồng trùng hợp acrylonitrile – butadiene – styrene (ABS)

1950 – ICI mở nhà máy mới tại Redcar để sản xuất Terylene (sợi polyester tổng hợp – Polyethylene terephthalate PET)

1953 – Sự thương nghiệp hóa sợi polyester đã giúp đưa ra khái niệm về “drip – dry” (tính chất không bị nhăn của quần áo khi được treo ở dạng ướt cho đến khi khô) và “non – iron” (không nhăn sau khi giặt, không cần ủi phẳng)

1954 – Mút xốp Polystyrene được giới thiệu bởi Công ty Dow Chemical

1955 – Sản xuất PE tỷ trọng cao (HDPE) đầu tiên tại Anh

1956 – Xe ô tô Reliant Regal 111 được bán ra thị trường, sản phầm đầu tiên thành công với thân xe bằng vật liệu chất dẻo gia cường bằng thủy tinh

1956 – Ghế Tulip làm từ chất dẻo gia cường bằng sợi thủy tinh của Aero Saarinen được công bố

1956  – Dupont được trao bằng sáng chế cho sản phẩm acetal (POM – polyoxymethylene plastic) đầu tiên

1957 – Cái vòng (lắc) được sáng chế lại thành vòng Hula bởi Knerr và Medlin (công ty đồ chơi Wham-O)

1957 – Lần đầu tiên sản xuất PP sử dụng xúc tác Ziegler – Natta bởi Montecatinni

1958 – Lần đầu tiên sản xuất polycarbonates (Công ty Bayer và General Electric)

1958 – Công ty Lego được trao bằng sáng chế cho sản phẩm đồ chơi ráp nối của mình và sản xuất đồ chơi bằng cellulose acetate, sau đó là polymer ABS

1959 – Búp bê Barbie được trưng bày tại Hội chợ đồ chơi quốc tế ở Hoa kỳ bởi công ty Mattel

 

Những năm 1960s và 1970s: Màu sắc và thiết kế

Những năm đầu thập niên 60 – giới thiệu sơn acrylic gốc nước

1960 – Polymer đồng trùng hợp Ethylene – Vinyl acetate được công bố bởi DuPont

1962 – DuPont công bố màng polyimide và vẹc – ni

1962 –  Silicone gel đi tiên phong thành công trong việc nâng ngực

1965 – Sợi Kevlar đầu tiên phát triển bởi DuPont

1966 – Công nghệ thổi khuôn bồn chứa nhiên liệu được giới thiệu

1967 – Ghế đệm hơi PVC (PVC blow chair) thiết kế bởi Scolari, De Pas và Lomazzifor được sản xuất bởi công ty Znaotta

1969 – Neil Armstrong cắm lá cờ nylon trên mặt trăng

1970 – Ống dẫn khí chịu áp HDPE (vàng) đầu tiên được đưa vào Anh bởi Wavin/British Gas

1973 –  Chai nước giải khát bằng Polyethylene terephthalate được giới thiệu

1976 – Chất dẻo với sự đa dạng hóa về hình dạng trở thành vật liệu được dùng nhiều nhất trên thế giới

1977 – Polyaryletheretherketone (PEEK) được nhắc đến đầu tiên bởi công ty ICI

1979 – Giới thiệu điện thoại di động thương mại đầu tiên

1979 – Khung kính cửa sổ đầu tiên bằng UPVC được lắp đặt

 

 

Những năm thập niên 1980s và 1990s: Các chất dẻo tính năng cao

1980 – Lần đầu tiên sản xuất LDPE

1980 – Ống dẫn nước uống chịu áp HDPE (màu xanh) đầu tiên được giới thiệu vào Anh

1982 – Quả tim nhân tạo đầu tiên chủ yếu từ vật liệu polyurethan được giới thiệu có thể cấy vào cơ thể con người

1983 – Đồng hồ Swatch mỏng bằng nhựa được tạo ra chủ yếu từ 51 chi tiết bằng chất dẻo

1983 – ICI và Bayer trình làng PEEK, PPS (Polyphenyene sulphide) và PES (polyether sulphone)

1987 – BASF ở Đức sản xuất polyacetylene có tính dẫn điện cao gấp 2 lần của đồng

1988 – Giới thiệu biểu tượng tái chế hình tam giác cho chất dẻo

1989 – Polymer phát ánh sáng (poly-ethyne) đầu tiên được khám phá ra ở Cambridge

1990 – ICI công bố Biopol, nhựa thương mại phân hủy sinh học đầu tiên

1991 – Máy hút bụi Dyson được công bố tại Nhật

1994 – Xe hơi thông minh với các tấm panô màu có trọng lượng nhẹ được giới thiệu

1998 – Giới thiệu tủ lạnh đứng Zanussi Oz với lớp cách nhiệt từ polyurethane xốp

 

Những năm 2000: chất dẻo phù hợp cho tương lai

Những năm 2000s – Công nghệ nano được ứng dụng trong polymer và composite

2000 – Giới thiệu Polyolefins xúc tác metallocene thương mại đầu tiên

2001 – iPod được tưởng tượng bởi Tony Fadell, một nhà đầu tư độc lập và được phát triển bởi công ty Apple

2005 – NASA khai thác lợi thế của polyethylene trên nền vật liệu RFX1 như là 1 loại vật liệu cho tàu không gian có thể gửi con người lên Sao Hỏa

2005 – Dự án Polycond được thiết lập để xem xét tiềm năng của polymer dẫn điện

2008 – Airbus 380, gồm 22% chất dẻo tăng cường bằng sợi carbon, bay đến Heathrow

2009 – Boeing 787 (gọi là Giấc mơ chất dẻo của Boeing) được đưa vào phục vụ, vỏ ngoài của nó làm từ 100%  composite nền nhựa với vật liệu bằng chất dẻo chiếm 50% toàn bộ vật liệu trong máy bay

 

(Theo Phanmemkythuat.com)